Auteurmeneer.depuydt

Om een job in het onderwijs te mogen opnemen moet je bewijzen dat je bekwaam bent om die job uit te oefenen. Dat doe je door middel van een zogenaamd bekwaamheidsbewijs. Dat bekwaamheidsbewijs is bijna altijd een diploma of een combinatie van meerdere diploma’s. Eerder zelden kan je je bekwaamheid aantonen aan de hand van bv. ervaring.

Als je bekwaamheidsbewijzen kan voorleggen worden die ingedeeld in drie categorieën. We spreken van een vereist bekwaamheidsbewijs als je les wil geven in een vak, graad en onderwijsvorm waarvoor je echt hebt gestudeerd én je hebt een pedagogisch diploma. Een voorbeeld is iemand die studeerde voor leerkracht geschiedenis en de job van leerkracht geschiedenis wil uitoefenen.

We spreken van een voldoende geacht bekwaamheidsbewijs als je les wil geven in een vak, graad of onderwijsvorm waarvoor je niet echt hebt gestudeerd maar je hebt wel een pedagogisch diploma. Een voorbeeld is iemand die studeerde voor leerkracht geschiedenis en de job van leerkracht Nederlands wil uitoefenen.

Tot slot is er het ander bekwaamheidsbewijs voor het geval je eigenlijk niet echt bekwaam geacht wordt om les te geven in een bepaald vak. Je hebt bijvoorbeeld het diploma ‘Bachelor Maatschappelijk Werk’ en je wil aan de slag als leerkracht Wiskunde. Hoewel men je schijnbaar ongeschikt vindt voor de job kan je die toch opnemen. Dit enkel op voorwaarde dat de school géén persoon met een vereist of voldoende geacht bekwaamheidsbewijs vindt om de job op te nemen. Je komt echter nooit in aanmerking voor TADD of vaste benoeming als je enkel een ander bekwaamheidsbewijs hebt.

Het is natuurlijk ook mogelijk dat je géén bekwaamheidsbewijs hebt. Je hebt bv. enkel je diploma middelbaar onderwijs en je wil de job van leerkracht wiskunde opnemen. Dat kan niet. Zelfs al vindt de school niemand mét een bekwaamheidsbewijs, dan nog mogen ze jou de job niet geven.

Mijn voorbeelden waren zo klaar als pompwater, in de praktijk zal dat vaak een pak minder duidelijk zijn. Wat te zeggen over iemand met een diploma ‘Handel Burotica’, mag die ook Informatica geven? Of Economie? Daarom heeft de overheid een website gemaakt waar je kan nagaan over welke bekwaamheidsbewijzen je beschikt. Je kan zowel zoeken op basis van je diploma als het vak dat je wenst te geven …

https://data-onderwijs.vlaanderen.be/bekwaamheidsbewijzen/start.aspx?niv=SO

Wie het recht op TADD (een tijdelijke aanstelling van doorlopende duur) verwerft krijgt voorrang op andere tijdelijke medewerkers bij het verdelen van de opdrachten. Het is echter geen absoluut recht op tewerkstelling: wanneer er binnen de reikwijdte van het recht op TADD geen aanstelling mogelijk is bijvoorbeeld. Het recht is bovendien niet onbegrensd, lees meer daarover in mijn blogpost over de draadwijdte van de tijdelijke aanstelling doorlopende duur.

A: voldoende dienstanciënniteit

Om recht te hebben op TADD moet je voldoen aan een aantal voorwaarden waarvan voldoende dienstanciënniteit wellicht de belangrijkste is. Je moet minstens 290 dagen dienstanciënniteit hebben verzameld in de scholengemeenschap waar je een TADD wil én in het ambt waarvoor je een TADD wil.

Van die 290 dagen moet je er minstens 200 effectief gepresteerd hebben. Voor de berekening van de effectieve dagen tellen alle dagen (incl. zaterdag en zondag) tussen de eerste en laatste dag van aanstelling behalve de dagen waarop je afwezig was bv. wegens ziekte of staking. Afwezigheid wegens zwangerschapsverlof telt dan weer wel mee als effectieve dagen (tot maximum 70 dagen).

Indien je minder dan dan halftijds werkt, wordt het aantal dagen dienstanciënniteit gedeeld door twee. De nodige anciënniteit moet je verwerven binnen de scholengemeenschap waar je een TADD wil aanvragen.

Opgelet, in veel andere situaties wordt de anciënniteit van tijdelijke personeelsleden vermenigvuldigd met 1,2. dat is echter niet het geval voor het bepalen van de anciënniteit in functie van een TADD-aanstelling.

B: POSITIEVE BEOORDELING

Uiterlijk op 30 juni moet je beschikken over een positieve beoordeling van de eerste evaluator van de instelling waar je de dienstanciënniteit hebt verworven. De mogelijke beoordelingen zijn positief, met werkpunten of negatief. Indien je géén beoordeling krijgt voor 30 juni, wordt dit gelijkgesteld met een positieve beoordeling.

En wat als je in de ene instelling van een scholengemeenschap een positieve beoordeling krijgt en in de andere een negatieve beoordeling?

C: GELDIG KANDIDEREN

Jezelf kandidaat stellen voor TADD kan maar één keer per jaar én dit in de aanloop naar een nieuw schooljaar. Je stelt jezelf kandidaat voor TADD middels een aangetekend schrijven aan je schoolbestuur én dit voor 15 juni om op 1 september als TADD’er aangesteld te worden. De nodige dienstanciënniteit (zie hierboven) moet je uiterlijk op 30 juni verworven hebben. Wanneer je de nodige dienstanciënniteit op 5 september hebt verzameld zal je ten vroegste op 1 september van het volgende jaar een TADD kunnen aanvragen.

https://data-onderwijs.vlaanderen.be/edulex/document/15412

In de regel worden vaste benoemingen uitgesproken op 1 januari. Af en toe wordt er wel eens een extra benoemingsronde geörganiseerd, waarmee ik in deze tekst geen rekening houd.

Er zijn drie mogelijke ‘vertrekbasissen’ om je kandidaat te stellen voor een vaste benoeming. De meest voorkomende vertrekbasis is je tijdelijke aanstelling van doorlopende duur (TADD). De andere vertrekbasissen zijn je verlof voor TAO, reaffectatie of wedertewerkstelling.

A. Dienstanciënniteit

Op 31 augustus voorafgaand aan de datum van vaste benoeming moet je over 360 dagen dienstanciënniteit beschikken in het ambt waarvoor je een vaste benoeming wil in de scholengroep waar je kandideert. Het schoolbestuur kan beslissen om dienstanciënniteit bij een andere scholengroep in aanmerking te nemen.

Je wenst een vaste benoeming als opvoeder. In het eerste jaar werkte je voltijds als leraar. In het tweede jaar werkte je voltijds als opvoeder. Je verwierf 720 dagen anciënniteit in de scholengemeenschap waarvan 360 dagen als opvoeder. Het zit goed met je anciënniteit voor beide ambten.

Opgelet, wanneer je binnen het ambt van leraar wil kandideren voor een vak waarvoor je ‘slechts’ een voldoende geacht bekwaamheidsbewijs hebt, moet je 360 dagen anciënniteit hebben IN DAT VAK.

Voor het berekenen van je dienstanciënniteit komen alle dagen (incl. weekends en feestdagen) tussen de eerste en de laatste dag van aanstelling in aanmerking. Deze dagen mag je bovendien nog eens met 1,2 vermenigvuldigen. Je kan maximaal 360 dagen anciënniteit per jaar verwerven. (zie ook Berekening anciënniteit)

B. Effectieve TADD-aanstelling

Op 31 december voorafgaand aan de benoemingsdatum moet je minstens één uur effectief aangesteld zijn als TADD’er binnen het ambt (maar niet noodzakelijk binnen het vak) waarvoor je een vaste benoeming wenst in de scholengemeenschap waar je die benoeming wenst. Het volstaat dus NIET om het recht op een TADD te hebben. Je moet minstens één uur effectief aangesteld zijn als TADD’er.

Je hoeft dus geen effectieve TADD-aanstelling te hebben in de school waar je wil kandideren voor een vaste benoeming. Een effectieve TADD-aanstelling in één van de scholen van de scholengemeenschap volstaat om in elk school van de scholengemeenschap te kunnen kandideren voor een vaste benoeming. Dit laatste met uitzondering van de scholen waar je laatste evaluatie negatief was waardoor je in die school van de scholengemeenschap geen TADD recht hebt verworven. Echter kan het schoolbestuur alsnog beslissen om je ook in die school een vaste benoeming te geven.

Mathias heeft in schooljaar X een voltijdse opdracht als leerkracht in een vak waarvoor hij een vereist bekwaamheidsbewijs heeft. Hij verwerft het recht op TADD voor de vakken waarvoor hij een vereist bekwaamheidsbewijs heeft. Helaas blijkt dat er geen enkel uurtje binnen die vakken beschikbaar is. Thessa krijgt wel een voltijdse aanstelling als leerkracht in een vak waarvoor ze een voldoende geacht bekwaamheidsbewijs heeft. Dit is echter een TABD-aanstelling en daardoor kan Thessa NIET kandideren voor vaste benoeming.

C. beschikbaarheid

Je kan maar een vaste benoeming krijgen in betrekkingen die beschikbaar zijn. Elk jaar zal het schoolbestuur ten laatste op 15 november een overzicht van alle beschikbare betrekkingen bekend maken aan haar personeel dat in dienst was tussen 15 oktober en 15 november.

Die lijst is zeer gedetailleerd. Je zal er bv. op zien dat er 2 u. AV Frans in de 2de graad TSO beschikbaar is. Je kan jezelf kandidaat stellen voor alle betrekkingen waarvoor je recht hebt op TADD.

https://data-onderwijs.vlaanderen.be/edulex/document.aspx?docid=9212

“Directeur, ik ga niet kandideren voor uren in de tweede graad want ik geef liever les in de derde graad.”

Een vaste benoeming in het onderwijs brengt enkele belangrijke voordelen met zich mee. Naar mijn aanvoelen is het belangrijkste voordeel werkzekerheid. Een vaste benoeming geeft je het recht op werk (en de plicht om dat werk te presteren). Aan dat recht/deze plicht zijn natuurlijk grenzen en dat is waar ‘de reikwijdte van de vaste benoeming’ komt kijken.

A. HET AMBT

Een eerste beperking is het ambt waarin de vaste benoeming werd uitgesproken. Wie vastbenoemd werd als administratief medewerker kan later niet gevraagd worden (noch eisen) een job als leerkracht op te nemen. Er bestaan in het secundair onderwijs enkele tientallen ambten zoals directeur, leraar, administratief medewerker. ‘Leraar wiskunde’ is geen ambt, het ambt van een leraar wiskunde is leraar. Daarop is één uitzondering nl. ‘Leraar godsdienst’.

A’. HET VAK

Voor wie benoemd wordt in het ambt van leraar is er een tweede beperking nl. het vak. Kan een leerkracht Nederlands gevraagd worden (of eisen) om het vak wiskunde te geven? Elk schooljaar opnieuw bepaalt het schoolbestuur, bij de opdrachtverdeling, welke vakken het personeelslid zal geven. Ze kan daarbij kiezen uit de vakken waarvoor het personeelslid een vereist bekwaamheidsbewijs (VE) heeft. De leerkracht Nederlands kan dus niet gevraagd worden (evenmin kan het personeelslid dit opeisen) om wiskunde te geven als het daarvoor geen vereist bekwaamheidsbewijs heeft. Indien de vaste benoeming ten gunste van het personeelslid werd uitgesproken voor een voldoende geacht vak (VO) zit ook dit vak in de groep van vakken waaruit kan gekozen worden. Het is dus het schoolbestuur die bepaalt welke vakken er gegeven moeten worden maar binnen de wettelijke bepalingen.

Het is dus een foute veronderstelling (die bij veel mensen leeft) dat ze recht hebben op een job als leerkracht Frans omdat ze gekandideerd hebben voor een vaste benoeming als leerkracht Frans. Als je voor zowel Frans als Engels een vereist bekwaamheidsbewijs hebt, dan kan je wel gekandideerd hebben voor leerkracht Frans maar de rest van je leven Engels moeten geven.

Maaike studeerde voor leerkracht Geschiedenis – Nederlands. Ze kandideerde voor een voltijdse opdracht als leerkracht Nederlands in de tweede graad TSO. Toch kan het schoolbestuur ervoor kiezen om haar het volgende jaar aan stellen als leerkracht Geschiedenis in de eerste graad. Dit vak (Geschiedenis in de eerste graad) is immers een vak waarvoor zij een vereist bekwaamheidsbewijs heeft.

B. HET VOLUME

Een volgende logische beperking is het volume. Als je een vaste benoeming kreeg van pakweg 10 %, dan kan je de rechten die hand in hand gaan met een vaste benoeming ook maar opeisen voor 10 %.

C. DE AFFECTATIE

Bij een vaste benoeming komt meteen ook een affectatie. Dat wil zeggen dat de vaste benoeming wordt vastgeklikt aan een school. Het is uiteraard de school waar je gekandideerd hebt voor vaste benoeming. De rechten die je krijgt met een vaste benoeming kan je enkel in die school doen gelden. Je kan perfect voor 10% geaffecteerd zijn in school A, 30% in school B, 20% in school C …

D. HET SALARIS

Het salaris maakt geen onderdeel uit van de reikwijdte vaste benoeming maar is wel het vermelden waard. Een vastbenoemde personeelslid heeft immers recht op een aanstelling binnen “hetzelfde ambt”. Deze term omvat 3 voorwaarden waarvan je we er twee hebben behandeld en waarvan het salaris de derde voorwaarde is.

Het gaat dus om een job binnen hetzelfde ambt (A), hetzelfde vak (A’) en het salaris (D). Je kan als vastbenoemd personeelslid nooit in een minder gunstig barema geplaatst worden dan het voorgaande schooljaar of binnen een barema nooit in en minder gunstige geldelijke anciënniteit. Dit steeds beperkt tot de breuk van het afgelopen schooljaar.

Fien was in het schooljaar 2022-2023 voor 15/21 aangesteld in barema 301 en voor 6/21 in barema 302. Barema 302 is net iets hoger dan 301. Het jaar erop moet Fien minstens 6/21 opnieuw aangesteld worden in barema 302 (of een nog gunstiger barema). Indien Fien in 2023-2024 voor 15/21 aangesteld wordt in barema 302 heeft ze vanaf dan recht op een aanstelling van minstens 15/21 in barema 302.

Nicolas heeft 10 jaar nuttige ervaring voor het vak TV Toegepaste Economie maar niet voor het vak AV Economie. Voor beide vakken komt Nicolas terecht in barema 301. Een aanstelling in het vak TV Toegepaste Economie is voor Nicolas dus veel interessanter dan in het vak AV Economie. Als Nicolas in het schooljaar 2022-2023 voor 10/21 aangesteld is het vak TV Toegepaste Economie moet hij het jaar erop opnieuw minstens 10/21 aangesteld worden in dat vak OF in een andere vaak waarvoor Nicolas evenveel (of meer) geldelijke anciënniteit geniet.

https://data-onderwijs.vlaanderen.be/edulex/document.aspx?docid=9212