Deze pagina is onderdeel van mijn cursus over computerapparatuur.
Kenmerken
Lichtopbrengst
Bij de aankoop van een beamer is de lichtopbrengst een belangrijke factor die in overweging moet genomen worden. “Hoe fel moet het beeld van de beamer zijn?”. Dit wordt uitgedrukte in ANSI lumen. Doorgaans vind je beamers met een lichtopbrengst tussen 2000 en 4000 ANSI lumen. Afhankelijk van de toepassing van de beamer heb je meer of minder lumen nodig.
Is het mogelijk om de ruimte goed te verduisteren dan mag je uitkijken naar een beamer met iets minder ANSI lumen, moet je vaak werken met veel omgevingslicht dan moet je beamer over meer ANSI lumen beschikken.
Is je projectievlak (in vierkante meter) groter dan heb je meer ANSI lumen nodig, gaat het om een al bij al beperkt projectievlak dan mag je wat minder ANSI lumen aanspreken.
Projecteer je van ver dan heb je meer ANSI lumen nodig, is de afstand tussen beamer en projectievlak eerder klein dan mag je voor wat minder ANSI lumen gaan.
Resolutie
Net als bij computerschermen is ook bij beamers de resolutie van groot belang. Het zegt iets over de beeldkwaliteit van je beamer. Hoe hoger de resolutie hoe scherper het beeld zal zijn.
Elk beeld dat door een projector wordt getoond is opgebouwd uit duizenden of zelfs miljoenen kleine vierkantjes, we noemen die beeldpunten of pixels. Hoe meer beeldpunten gebruikt worden, hoe scherper het beeld is.
De schermresolutie zegt trouwens niets over de echte grootte van het projectievlak. Een projectievlak van 2 vierkante meter kan zowel een resolutie hebben van 1920×1080 als van 4096×2160. Bij het eerste voorbeeld zal het beeld aanzienlijk minder scherp zijn dan bij het tweede voorbeeld.
Een projectie met een resolutie van 1280×720 noemen we HD Ready, vanaf 1920×1080 spreken we over Full HD, bij 4096 x 2160 is er sprake van 4K en de titel 8K is voor beamers met een resolutie van 7680×4320.
Keystone correctie (of Lens shift)
Wanneer een beamer niet exact voor het (midden van het) projectievlak staat krijg je een vervormd beeld. In plaats van een rechthoek krijg je een trapezium: we noemen dat probleem keystone. Dit kan door de projector gecorrigeerd worden met behulp van de keystone correctie functie. De beamer gaat het beeld dat het uitstuurt aanpassen om de vervorming weg te werken. Je betaalt daar wel een prijs voor … het gecorrigeerde beeld zal kleiner zijn.
De randen van het beeld zullen niet gebruikt worden om van het trapezium opnieuw een rechthoek te maken. Weet dat die correctiemogelijkheid een maximum heeft, dit wordt altijd genoteerd in de vorm van een hoek typisch tussen 30° en 50°. Hoe groter de hoek, hoe meer correctie mogelijk is.
In het beeld hierboven is er sprake van verticale keystone (de bovenkant van het beeld is smaller dan de onderkant of omgekeerd). Er bestaat ook horizontale keystone (de linkerkant van het beeld is smaller dan de rechterkant of omgekeerd). Let er zeker op of je beamer beide vormen van keystone kan corrigeren als je daar nood aan hebt.
In duurdere beamers vind je naast keystone correction ook lens shift. Hier wordt het keystone probleem aangepakt door in de beamer de lens anders te positioneren waardoor het keystone probleem optisch wordt weggewerkt … ZONDER dat er een deel van het beeld verloren gaat.
Ingebouwde luidspreker
Sommige beamers hebben een ingebouwde luidspreker. Wanneer je bv. een film naar de beamer stuurt via een HDMI-kabel kan de beamer niet enkel het beeld tonen maar ook het geluid afspelen. Als je dit wenst is het belangrijk daar rekening mee te houden bij de aankoop van de beamer. Beamers met een luidspreker zullen altijd iets duurder zijn dan zonder.
Soorten
LCD- vs DLP-projector
Data-projector, video-projector of beamer zijn enkele van de veel gebruikte termen voor het toestel dat onder meer de overhead-projector en dia-projector moet vervangen. Op dit ogenblik zijn er twee soorten projectoren op de markt LCD-projectoren en DLP-projectoren. Het verschil tussen beide is de manier waarop ze werken. Zonder al te veel in detail te treden … LCD-projectoren werken op basis van een klein LCD-schermpje terwijl DLP-projectoren werken op basis van een raster van kleine spiegeltjes.
Beide soorten komen steeds dichter naar elkaar toe op vlak van prijs en kwaliteit. Om je te helpen bij de keuze tussen beide toch deze belangrijke verschillen:
- Een DLP-projector is vaak lichter dan een LCD-projector. Moet je veel op stap met je projector kies dan voor een DLP-projector.
- Een DLP-projector is over het algemeen duurder dan een LCD-projector maar vraagt minder onderhoud (wat ook geld kost). Er zit geen filter in een DLP-projector, bij een LCD-projector wel en je moet die regelmatig schoonmaken.
- Een DLP-projector heeft bij snel bewegende beelden soms last van het regenboogeffect (er verschijnt een regenboog doorheen het beeld, sommige mensen zijn daar gevoeliger aan dan anderen).
- Bij een LCD-projector heb je soms last van het “screendoor” effect => je ziet de individuele beeldpunten goed. Je hebt hier vooral last van bij snel bewegende beelden.
- Eén ANSI lummen van een DLP-projector is iets minder fel dan één ANSI lummen van een LCD-projector.
- DLP projectoren halen hogere contrastwaarden dan LCD projectoren. Contrastwaarden geven aan hoe groot het verschil is tussen het meest felle licht (wit) en het minst felle licht (zwart). Hoe hoger dit verschil hoe beter.
- DLP projectoren gaan gemiddeld langer meer dan LCD projectoren.
LED-projector (en LASER)
De LED-projector onderscheidt zich van andere beamers enkel en alleen door middel van de lichtbron. Waar de gewone LCD- of DLP-beamer een klassieke beamerlamp gebruiken vind je in een LED-projector een LED-lamp als lichtbron. De werking is verder identiek aan een LCD- of DLP-beamer. Meer nog … je hebt zowel LED-LCD beamers als LED-DLP beamers.
De LED-projector is beter voor het milieu, niet alleen omdat de lamp geen kwik meer bevat maar vooral omdat hij aanzienlijk energiezuiniger is. Met elk voordeel komt ook wel een nadeel … LED-beamers hebben doorgaans een aanzienlijk lagere lichtopbrengst.
Short throw projectoren
Bij een klassieke projector moet de projector enkele meters van het projectievlak verwijderd zijn om een optimaal (= voldoende groot) beeld te krijgen. Dit geeft een aantal ongemakken bv. dat de spreker/leerkracht “door het beeld” loopt als hij zich tussen beamer en projectievlak bevindt.
Dit kan opgelost worden met een short throw of ultra short throw beamer. Deze beamers zijn uitgerust met een speciale lens waardoor de beamer heel dicht bij het projectievlak mag staan. We spreken van een short throw beamer als die een beeld van 100″ diagonaal kan projecteren van op max. 2,64 meter. Om de titel ultra short throw beamer te krijgen moet je datzelfde 100″ beeld kunnen projecteren van op max. 0,77 meter.
Het zal je niet verbazen dat deze aangepaste lenzen het prijskaartje van de beamer de hoogte in stuwen.
Projectoren aansluiten
Een projector aansluiten aan je digibox, laptop of desktop kan met verschillende kabels en connectoren. Je vindt er heel wat informatie over op de pagina over connectoren. Enkele mogelijke connectoren zijn: